کنترل اقلیم گلخانه به طورکلی تجهیزاتی که در گلخانه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند، دستگاهها و وسایلی هستند که قادرند شرایط اقلیمی خاصی را در داخل گلخانه بصورت مصنوعی ایجاد نمایند، که به کلی با شرایط محیط خارج از گلخانه متفاوت باشد.ازآنجایی‌که عوامل محیطی در داخل گلخانه به دلیل تغییرات تشعشع خورشیدی،دما و رطوبت هوای بیرون، سرعت و جهت
باد و مقدار تراکم گیاهی به‌سرعت در حال تغییر می‌باشند،
کنترل مداوم و دقیق شرایط محیطی گلخانه ،
به دلیل حساس بودن گیاهان گلخانه‌ای امری مهم و ضروری در صنعت پرورش این‌گونه گیاهان هست.
بطوریکه مدیریت ضعیف شرایط محیطی، موجب زیان‌های غیرقابل‌جبران اقتصادی می‌گردد
. از فواید کنترل مناسب در گلخانه می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱- موجب صرفه‌جویی فراوان در مصرف انرژی (برق و سوخت) و،
افزایش راندمان مصرف انرژی به دلیل وجود کنترل‌کننده‌های دقیق با تعیین کارکرد به‌موقع تجهیزات گرمایش و سرمایش می‌شود.
۲- کنترل‌کننده‌های اتوماتیک و نیمه اتوماتیک نیاز به تکنسین‌های باتجربه را کم کرده ،
و با فراهم کردن شرایط مناسب محیطی موجب افزایش راندمان نیروی انسانی می‌گردد.
۳- مدیریت بهینه گلخانه با استفاده از دریافت اطلاعات صحیح و به‌موقع از سیستم کنترل‌کننده امکان‌پذیر است.
۴- کنترل دقیق دما و رطوبت باعث جلوگیری از شیوع بیماری‌ها و آفات و کاهش مصرف سموم مختلف می‌شود.
۵- استفاده صحیح و به‌موقع از سیستم‌ها و تجهیزات داخل موجب کاهش فرسودگی تجهیزات می‌شود
کنترل اقلیم گلخانه:
به‌طورکلی بر اساس سطح تکنولوژی مورداستفاده در گلخانه روش‌هایی شامل دستی،
ساده، مرحله‌ای و کامپیوتری به‌طور همزمان و یا به‌تنهایی جهت کنترل اقلیم گلخانه مورداستفاده قرار می‌گیرند.
در روش کنترل دستی نیاز به یک کارگر باتجربه علمی وجود دارد.
در این روش حضور مداوم و مستمر تکنسین و یا کارگر ضروری می‌باشد.
با این وجود این روش به دلیل عدم کنترل خودکار و دقت کم در فراهم نمودن،
شرایط مطلوب محیطی از راندمان تولید بهینه و بالایی برخوردار نخواهد بود.
در روش کنترل ساده از تجهیزات اندازه‌گیری مناسب‌تری نظیر تایمر و ترموستات‌ها استفاده می‌شود.
ترموستات‌ها، تایمرها و رطوبت‌سنج‌ها ابزارهای قابل‌اعتماد و ارزان‌قیمتی هستند که کار آن‌ها تنها محدود به روشن و خاموش کردن تجهیزات در واکنش به تغییرات دمایی یا رطوبت نسبی می‌باشد. این کنترلهای ساده خاموش و روشن، نمی‌توانند شرایط محیطی را به‌صورت واقعی تنظیم کنند،
چون آن‌ها قادر نیستند چگونگی دما و رطوبت نسبی را از نقطه تنظیم حس کنند و،
یا اینکه نمی‌توانند چگونگی تغییر سریع دما و رطوبت را حس نمایند و ولی به دلیل دقت کم در کنترل مصرف انرژی، بهره‌وری گلخانه‌های تجاری را کاهش می‌دهند.
درروش کنترل مرحله‌ای مجموعه‌ای از ترموستات‌ها و تایمرها باهم ادغام گردیده تا انجام یک سری عملیات پیوسته را بر اساس تغییرات شرایط محیطی گلخانه انجام دهند. این مجموعه از طریق یک کامپیوتر به هم مرتبط گردیده و از طرف دیگر با عملگرها نیز در تعامل می‌باشند. این روش کنترل برای گلخانه‌های تک محیطی مناسب می‌باشد.
سیستمهایی از این نوع می‌توانند بین شش الی هشت مرحله پیوسته سرمایش و گرمایش را کنترل نمایند. برای مثال اگر درجه حرارت تا حد معینی بالا رفت دریچه‌های سقفی باز شوند، اگر درجه حرارت از مرحله تنظیمی دوم بالاتر رفت علاوه بر باز نمودن پنجره‌های سقفی، هواکش‌های تخلیه هم بازشوند و اگر درجه حرارت خیلی بالا رفت سیستم خنک‌کننده نیز بکار افتد؛ بنابراین کنترل‌کننده‌های مرحله‌ای دو مزیت عمده دارند، اول اینکه عملیات مختلف را به‌صورت مرحله‌ای پشت سر هم انجام می‌دهند و دوم اینکه کنترل می‌تواند از راه دور باشد یعنی حسگرها در محیط گلخانه‌ای وظیفه ثبت و اندازه‌گیری عوامل محیطی را بر عهده بگیرند و کنترل‌کننده که می‌تواند یک کامپیوتر باشد در خارج از گلخانه کنترل عملگرهای مختلف را به عهده داشته باشد. با توجه به موارد فوق ابن نوع کنترل‌کننده‌ها بهترین کنترل‌کننده می‌باشند.
کامپیوترها و ریز حسگرها می‌توانند از نرم‌افزارها و یا مدارهای سخت‌افزاری استفاده کنند که منطق را در تصمیم‌گیری در مورد مقدار واقعی حرارت (گرما) و یا جریان هوای موردنیاز برای ایجاد شرایط محیطی مطلوب بکار گیرند.
کنترل‌کننده‌های کامپیوتری درواقع نوع گسترده کنترل مرحله‌ای می‌باشند به‌طوری‌که قابلیت برنامه‌ریزی و تطبیق‌پذیری در شرایط مختلف رادارند. این تجهیزات به‌گونه‌ای طراحی می‌گردند که می‌توانند کنترل و هماهنگی عوامل محیطی مثل دما و رطوبت را در چند ناحیه به عهده داشته باشند. البته با افزایش تعداد نواحی تحت کنترل، هزینه راه‌اندازی سیستم نیز افزایش خواهد یافت. کنترل عوامل محیطی در هر ناحیه با استفاده از یک کامپیوتر که نقش رابط بین حسگر و عملگرها را بازی می‌کند، صورت می‌گیرد. به‌منظور هماهنگی بین نواحی مختلف گلخانه، تمام کامپیوترها به یک کامپیوتر مرکزی متصل می‌گردد. ازآنجایی‌که معمولاً اطلاعات دریافت شده از حسگرها به‌صورت آنالوگ می‌باشد، با استفاده از یک مبدل به مقادیر رقومی تبدیل می‌گردد. همین‌طور دستوری خارج شده از کامپیوتر برای عملگرها نیز که به‌صورت رقومی هستند، تبدیل به علائم آنالوگ شده تا عملکرد خاصی را بکار انداخته یا از کار بیندازد. کنترل‌کننده‌های کامپیوتری می‌توانند علاوه بر کنترل عوامل محیطی کنترل فعالیت‌های دیگری نظیر آبیاری، کود دهی، سیستم گرمایش و تزریق دی‌اکسید کربن و غیره را با کنترل هماهنگ و همزمان به نحو مطلوبی انجام دهند.